Duża motoryka dla małego smyka
Poniższa tabela przedstawia osiągnięcia z zakresu dużej motoryki u malucha z zespołem Downa oraz, dla porównania, dziecka bez wady. Oczywiście każde dziecko rozwija się w swoim tempie dlatego jest to zapis tylko orientacyjny, wskazówka która podpowie Wam, czego i kiedy możecie się spodziewać po swoim smyku z Trisomią 21.
Rodzaj aktywności | Dzieci z zespołem Downa | Dzieci bez wady genetycznej | ||
---|---|---|---|---|
Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | |
Trzyma sztywno głowę i obraca ją na boki | 5 | 3-9 | 3 | 1-4 |
Obraca się | 8 | 4-12 | 5 | 2-10 |
Siedzi bez oparcia samo, przez minutę lub dłużej | 9 | 6-16 | 7 | 5-9 |
Podciąga się i wstaje opierając o meble | 15 | 8-26 | 8 | 7-12 |
Chodzi z pomocą | 16 | 6-30 | 10 | 7-12 |
Stoi samodzielnie | 18 | 12-38 | 11 | 9-16 |
Chodzi samodzielnie | 23 | 13-48 | 12 | 9-17 |
Wchodzi z pomocą po schodach | 30 | 20-48 | 17 | 12-24 |
Schodzi z pomocą ze schodów | 36 | 24-60 | 17 | 13-24 |
Biega | około 4 lat | – | – | – |
Skacze w miejscu | 4 do 5 lat | – | – | – |
Tabelka pochodzi z książki Cliffa Cunninghama, pt. „Dzieci z zespołem Downa. Poradnik dla rodziców.” Jest to wydanie sprzed 20 lat (1992r.) więc wiele mogło się od tego czasu zmienić i na pewno się zmieniło.
Aktualnie dzieciaki z ZD mają większą szansę na lepszy rozwój dzięki większemu zainteresowaniu ich problemem, wsparciu społecznemu, rozwojowi medycyny, dostępowi do rehabilitacji i różnych terapii, traktowaniu ich jak ludzi, którzy mają swoje prawa i potrzeby. Z drugiej strony, autorem tej publikacji jest Amerykanin, a my za USA jesteśmy wiele lat w tyle, choć na całe szczęście powoli się to zmienia.
Jeśli Twój maluch z zespołem Downa któryś z etapów osiągnął później, nie martw się! Być może następny, osiągnie wcześniej.
Późniejszy rozwój dużej motoryki może być związany z wadami towarzyszącymi zespołowi Downa, a także dodatkową hospitalizacją. Z reguły dziewczynki rozwijają się szybciej, jednak niektóre z nich mogą rozwijać się wolniej od chłopców.
Jeśli nadal coś Cię niepokoi, najlepiej porozmawiaj o tym z pediatrą swojego dziecka!
O byciu dzielnym – samodzielnym maluszkiem i o kontaktach z bliskimi
Kolejna tabelka związana jest z samoobsługą, umiejętnościami osobistymi i społecznymi Waszego dziecka. W dużej mierze dotyczy jedzenia – pokaże Wam kiedy możecie się spodziewać u swojego malca picia z kubeczka, jedzenia łyżeczką, radzenia sobie z herbatnikiem itp. Znajdziecie w niej informacje na temat zachowań społecznych – zabaw, uśmiechów, rozpoznawania bliskich, a także radzenia sobie z takimi trudnościami jak ubieranie się, czy samodzielne korzystanie z toalety.
Rodzaj aktywności | Dzieci z zespołem Downa | Dzieci bez wady genetycznej | ||
---|---|---|---|---|
Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | |
Uśmiecha się, gdy jest dotykane i gdy się do niego mówi | 2 | 1,5-4 | 1 | 1-2 |
Uśmiecha się spontanicznie | 3 | 2-6 | 2 | 1,5-5 |
Rozpoznaje rodziców i rodzeństwo | 3,5 | 3-6 | 2 | 1-5 |
Spożywa pokarmy stałe | 8 | 5-18 | 7 | 4-12 |
Je samodzielnie herbatnika | 10 | 6-14 | 5 | 4-10 |
Bawi się: klaszcze w dłonie | 11 | 9-16 | 8 | 5-13 |
Pije z kubeczka | 20 | 12-30 | 12 | 9-17 |
Używa łyżeczki lub widelca | 20 | 12-36 | 13 | 8-20 |
Rozbiera się | 38 | 24-60 | 30 | 20-40 |
Je samodzielnie | 30 | 20-48 | 24 | 18-36 |
Kontroluje trzymanie moczu w ciągu dnia | 36 | 18-50 | 24 | 14-36 |
Wspólne zabawy | 3,5-4,5 lat | – | – | – |
Kontroluje wypróżnianie się | 36 | 20-60 | 24 | 16-48 |
Ubiera się częściowo (bez zapinania guzików i wiązania sznurowadeł) | 4-5 lat | – | – | – |
Samodzielnie (bez pomocy) korzysta z nocnika lub toalety | 4-5 lat | – | – | – |
Tabelka ta, podobnie jak poprzednia pochodzi z książki C. Cunninghama, pt. „Dzieci z zespołem Downa. Poradnik dla rodziców.”
Jeśli chodzi o samodzielność Waszego dziecka, to naprawdę dużo zależy od Waszej wytrwałości i cierpliwości. Dotyczy to nie tylko rodziców dzieci z zespołem, ale tych całkiem sprawnych też. Zanim dziecko nauczy się samodzielnie korzystać z toalety, zmoczy kilka, kilkanaście, a może i kilkadziesiąt par majtek… to normalne 🙂 Zanim zacznie samodzielnie jeść i pić, upaskudzi się całe z milion razy. W końcu jednak mu się uda! Wsłuchuj się jednak w swoje dziecko i w jego potrzeby, jeśli jeszcze nie jest gotowe, poczekaj… czymże jest miesiąc, czy nawet rok w skali całego życia?
Jeśli nadal coś Cię niepokoi, najlepiej porozmawiaj o tym z pediatrą swojego dziecka!
Czy już pora na zabawę?
Kolejna tabelka poświęcona jest zabawie. Czy już pora, aby Wasz maluch przekładał grzechotkę z rączki do rączki? A może powinien budować już wieżę z klocków? Sprawdźcie, kiedy i czego możecie spodziewać się po swoim dziecku. Pamiętajcie jednak, że podany okres jest tylko orientacyjny i całkowicie naturalne jest, że niektóre z poniższych etapów mogą być osiągnięte wcześniej lub później.
Rodzaj aktywności | Dzieci z zespołem Downa | Dzieci bez wady genetycznej | ||
---|---|---|---|---|
Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | |
Wodzi wzrokiem za poruszającym się przedmiotem lub zwierzęciem | 3 | 1,5-6 | 1,5 | 1-3 |
Chwyta wiszące zabawki (np. grzechotki) | 6 | 4-11 | 4 | 2-6 |
Przekłada przedmioty z rączki do rączki | 8 | 6-12 | 5,5 | 4-8 |
Ciągnie sznurek, aby przybliżyć do siebie zabawkę | 11,5 | 7-17 | 7 | 5-10 |
Znajduje przedmioty ukryte pod kocykiem | 13 | 9-21 | 8 | 6-12 |
Wkłada kilka przedmiotów do pudełka lub kubka | 19 | 12-34 | 12 | 9-18 |
Buduje wieżę z dwóch klocków | 20 | 14-32 | 14 | 10-19 |
Wkłada 3 kształty (figury) do układanki | 33 | 20-48 | 22 | 16-30 |
Przerysowuje kółko | 48 | 36-60 | 30 | 24-40 |
Dobiera podobne kolory lub kształty | 4 do 5 lat | – | – | – |
Bawi się w proste gry o prostych zasadach | 4 do 5 lat | – | – | – |
Tabelka, jak zawsze pochodzi z książki C. Cunninghama, pt. „Dzieci z zespołem Downa. Poradnik dla rodziców.”
Jeśli niepokoi Cię, że Twoje dziecko nadal nie osiągnęło jakiegoś etapu, albo któryś ominęło, najlepiej zapytaj się pediatry, co o tym myśli i czy warto się tym martwić. Być może podsunie Ci jakiś pomysł, jak możesz wspomóc swoje dziecko, aby lepiej się rozwijało.
Czas na pogaduchy!
To już ostatnia część osiągnięć wczesnego rozwoju, przedstawiona w książce „Dzieci z zespołem Downa. Poradnik dla rodziców”. Poniższa tabelka przedstawia zakres wieku, w którym możemy spodziewać się u dziecka reakcji na dźwięk i znane słowa, a także gugania i wypowiadania pierwszych słów.
Rodzaj aktywności | Dzieci z zespołem Downa | Dzieci bez wady genetycznej | ||
---|---|---|---|---|
Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | Wiek przeciętny (w miesiącach) | Zakres wieku (w miesiącach) | |
Reaguje na dźwięk | 1 | 0,5-1,5 | – | 0-1 |
Odwraca się w stronę głosu | 7 | 4-8 | 4 | 2-6 |
Gaworząc wypowiada dwie sylaby (ta-ta, ma-ma, ba-ba) | 11 | 7-18 | 8 | 5-14 |
Reaguje na znane słowa | 13 | 10-18 | 8 | 5-14 |
Odpowiada na proste instrukcje słowne | 16 | 12-24 | 10 | 6-14 |
Paple, trajkocze | 18 | 12-30 | 12 | 9-18 |
Mówi pierwsze słowa | 18 | 13-36 | 14 | 10-23 |
Wyraża potrzeby gestami | 22 | 14-30 | 14,5 | 11-19 |
Mówi kilka dwuwyrazowych zdań | 30 | 18-60 | – | – |
Używa spontanicznie słów, także aby się porozumieć | 1,5 do 6 lat | – | – | – |
Jeśli próbujesz rozmawiać z dzieckiem, a ono nie jest zainteresowane konwersacją, to być może źle z nim rozmawiasz – zobacz jakie rady ma dla Ciebie Staszek. Jeśli jednak starasz się jak możesz, a Twoje dziecko w ogóle nie reaguje, skontaktuj się z lekarzem – być może Twój maluch ma problemy ze słuchem.
Pod koniec pierwszego roku życia najprawdopodobniej Twoje dziecko będzie słyszeć i rozpoznawać znajome głosy i dźwięki, będzie wypowiadać dwie sylaby łącząc je w pary: „ma-ma”, „ta-ta”, „ba-ba”, „da-da”. Około roku później będzie nadawać tym słowom znaczenie: „ma-ma” to będzie najprawdziwsza „mama” 🙂 a „ta-ta”, to nikt inny jak „tata”. Doda też kilka nowych słów do swojego raczkującego słownika, będzie trajkotać, powtarzać słowa, słuchać i gestykulować.
Pamiętajcie jednak, że podane zakresy wieku są orientacyjne. Każde dziecko rozwija się w swoim tempie i w różnym wieku osiąga poszczególne etapy. Jedne rozwijają się szybciej, inne wolniej. Jedne lepiej radzą sobie z motoryką, inne z mową. To ile i w jakim czasie osiągnie Twoje dziecko zależy od jego indywidualnych predyspozycji i wad towarzyszących, a także od wspomagania jego rozwoju przez codzienną rehabilitację, masaże buzi i ciała, ćwiczenia rozwoju mowy, i zabawę.
Wymagaj od swojego dziecka, ale w pełni je kochaj i akceptuj 🙂
Taak? Moje dziecko bez wady genetycznej zaczęło siedzieć mając 10 i pół miesiąca. Dziecko koleżanki ma pięć lat i ja dalej najczęściej nie rozumiem co mówi, a i mówić w ogóle strasznie późno zaczął.
Bo prawda jest taka, że każdy rozwija się w swoim tempie. Jedne dzieci wcześniej, inne później. Te tabelki są pewnym uśrednieniem i tylko orientacyjnie pokazują co i kiedy może nastąpić. Są wskazówką i kiedy dziecko rozwija się dużo wolniej warto skonsultować się ze specjalistą i np. wspomóc dziecko zajęciami z logopedą, psychologiem, albo rehabilitantem.